Hindoestaanse uitvaart

Hindoes zijn mensen die het hindoeïstische geloof aanhangen. In Nederland is ongeveer 65% van de Hindoestanen hindoeïstisch. Omgerekend zijn dat ongeveer 90.000 tot 100.000 Hindoestaanse Nederlanders. De meesten van hen zijn oorspronkelijk afkomstig uit Suriname.

Op deze pagina staat de Hindoestaanse uitvaart centraal. Zo leest u alles over de Hindoestaanse uitvaartrituelen, maar ook wat er gebeurt in de dagen na het overlijden.

Hindoestaanse rituelen, Brahman en de pandit

Tijdens de Hindoestaanse uitvaart gaat veel aandacht uit naar de Brahman. Hindoes geloven dat dit de goddelijke bron is van waaruit zij voortkomen. Alles in het huidige leven en het leven hierna, komt voort uit de ‘Brahman’. Ook een grote rol heeft de priester, die ook wel de ‘pandit’ wordt genoemd. Hij voert de belangrijke rituelen rondom de uitvaart uit.

Rituelen tijdens het sterven

In het hindoeïsme spelen rituelen tijdens het overlijden en de uitvaart een belangrijke rol. De oudste zoon (of pandit) bevochtigt de tong van de stervende en er brandt tijdens het sterven een offervuur bestaande uit kruiden. Ook wordt er een touwtje gebonden om de pols van de stervende.

Tijdens het sterfproces is de pandit zo mogelijk altijd aanwezig. Hij spreekt gebeden uit met de stervende en diens familie. Ook worden er passages uit de Veda’s gelezen. Met het gebruik van al deze rituelen hopen de nabestaanden dat de ziel van de overledene in een volgend leven terugkeert in een ander lichaam.

Na het overlijden

Nadat een hindoe is overleden, wordt het lichaam zo snel mogelijk naar een uitvaartcentrum gebracht. Het is belangrijk dat dit uitvaartcentrum beschikt over de mogelijkheden voor een Hindoestaanse uitvaart. Deze staat immers bekend vanwege de vele brandoffer rituelen.

Veel uitvaartcentra die deze rituelen faciliteren, zijn er niet. In een hindoeïstisch uitvaartcentrum wordt de overledene gewassen en aangekleed. Vrouwen dragen als ze zijn opgebaard een sari en mannen een pak met een tulband op het hoofd.

Reïncarnatie

Hindoes geloven in reïncarnatie, hierbij zal de ziel een nieuw leven krijgen. Het ligt aan de levenswijze van de overledene in welke levensvorm de ziel zal herboren.

Als er volgens het hindoeïsme goed is geleefd dan zal de ziel terugkeren in het lichaam van een mens, dit is de hoogst mogelijke levensvorm.

Een levensdoel van Hindoes is het bereiken van moksha (eenwording met de allerhoogste God Brahma). Herboren worden in een ander leven en levensvorm zal pas eindigen als de ziel ‘moksha’ bereikt.

Rouw

Hindoestanen en hindoes staan bekend vanwege hun innige familiebanden. De familieleden zijn doorgaans erg hecht en de crematies worden dan ook zeer goed bezocht.

Iedereen krijgt de mogelijkheid om in het uitvaartcentrum afscheid te nemen van zijn of haar dierbare. De kist is geopend en er brandt een kaarsje aan het hoofdeinde van de kist (een diyaa). De diyaa zou licht en reinheid moeten brengen.

Crematie en geen begrafenis

Voor hindoes heeft het lichaam van de overledene geen betekenis meer. Zij geloven immers in reïncarnatie waardoor de ziel na het overlijden wedergeboren wordt in een ander lichaam. Daarom laten hindoes zich altijd cremeren en niet begraven.

Vóór de crematie

Nadat iedereen uitgebreid afscheid heeft kunnen nemen van de overledene, wordt de persoon gecremeerd. Maar daarvoor zal er nog voor een laatste keer een rouwritueel plaatsvinden. Zo mogelijk wordt de overledene in de kist langs zijn of haar huis gereden. Daar vindt het afscheid van het aardse leven plaats. Dragers zullen symbolisch de kist vijf keer optillen en een aantal meters verder neerzetten.

Wat gebeurt er tijdens een Hindoestaanse crematie?

We schreven al dat de Hindoestaanse uitvaart bol staat van de rituelen. Ook tijdens de crematie wordt daar veel tijd voor vrij gemaakt. Net zoals tijdens het sterven en het afscheid nemen van de overledene, worden ook tijdens de crematie diverse offers gebracht.

Deze bestaan uit de verbranding van wierook en kruiden. Het lichaam wordt door alle aanwezigen besprenkeld met water en er worden bloemblaadjes over het lichaam gestrooid en kruiden, die sterk geuren.

Vervolgens blijft alleen de directe familie van de gestorven persoon aanwezig. Tijdens dit intieme moment wordt de verbranding van het lichaam voltrokken. De persoon wordt zonder kist gecremeerd, want in het hindoeïstische geloof is het van belang dat de achterblijvers de overleden persoon zien branden.

Rouwperiode na de crematie

Na de crematie begint het rouwproces pas echt. Tijdens een periode van iets minder dan twee weken wordt er troost en wijsheid gezocht in de heilige boeken. Is de rouwperiode eenmaal ten einde? Dan worden er offers voor de overledene gebracht in de hoop dat dit hem of haar naar een beter leven laat gaan.

Uitstrooien van as

Op de laatste dag van de rouwperiode wordt de as van de overleden persoon vaak uitgestrooid boven stromend water. Het is een feit dat al het water op aarde met elkaar in verbinding staat. Hindoes beschouwen de rivier de Ganges als heilig en de as van de overledene zal ooit in deze rivier terechtkomen.

Dit heeft voor hindoes een symbolische betekenis. Want deze rivier staat voor een eeuwigdurende cyclus van vergankelijkheid naar nieuw leven.

Om de as aan het einde van de rouwperiode al uit te mogen strooien is er toestemming van de officier van justitie nodig omdat de rouwperiode eerder eindigt dan de wettelijke bewaarperiode van een maand in Nederland.